Diben yr ymgynghoriad hwn yw ceisio barn ar osod cerrig milltir cenedlaethol i Gymru a fydd yn cynorthwyo Gweinidogion i asesu cynnydd tuag at gyflawni’r saith nod llesiant a nodir yn Neddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015.
Mae’n bwysig ein bod yn defnyddio barn a phrofiadau pobl ledled Cymru wrth i ni wneud y gwaith hwn ac rydym yn eich gwahodd i gyfrannu. Rydym yn awyddus i glywed eich barn am y cynigion. Daw’r ymgynghoriad i ben ar 12 Medi felly mae gennych ddigon o amser i ymateb a rhannu eich barn ac fe hoffem glywed safbwyntiau cymaint o bobl â phosibl ar y cynigion.
Byddem hefyd yn gwerthfawrogi eich cefnogaeth i godi ymwybyddiaeth o’r gwaith hwn drwy unrhyw gylchlythyrau neu rwydweithiau sydd gennych. Os oes gennych unrhyw ddigwyddiadau ymgysylltu eich hun ac yr hoffech i ni ddod draw i sôn am y gwaith hwn, rhowch wybod inni.
Mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i ddefnyddio fframwaith Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol i greu Cymru gryfach, decach, wyrddach a mwy tosturiol, gan fynd i’r afael â’r heriau digynsail sy’n ein hwynebu. Trwy ein Rhaglen Lywodraethu rydym yn canolbwyntio ar y ffyrdd y gallwn wella bywydau pobl yng Nghymru yn awr ac yn y dyfodol.
Rydym yn edrych ymlaen at glywed gennych ac at gydweithio i lunio dyfodol Cymru.
Heddiw, rydym wedi cyhoeddi ymgynghoriad sy’n ceisio barn ar ymestyn y ddyletswydd llesiant yn Rhan 2 o Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015 i’r cyrff cyhoeddus a enwir. Mae’r ymgynghoriad hefyd yn ceisio barn ar y cyfleoedd i gyrff cyhoeddus nad yw’r
Ddeddf yn berthnasol iddynt. Cynhelir yr ymgynghoriad rhwng 14 Gorffennaf a 20 Hydref 2022.
Mae’r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol wedi cyhoeddi Datganiad Ysgrifenedig i lansio’r ymgynghoriad.
Mae’n bwysig ein bod yn manteisio ar farn a phrofiadau sefydliadau a phobl ar draws Cymru wrth inni wneud y gwaith hwn, ac felly rydym yn eich gwahodd i gyfrannu.
Diben yr ymgynghoriad hwn yw ceisio barn ar osod cerrig milltir cenedlaethol i Gymru a fydd yn cynorthwyo Gweinidogion i asesu cynnydd tuag at gyflawni’r saith nod llesiant a nodir yn Neddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015.
Bydd yr ymgynghoriad yn agored o 21 Mehefin i 12 Medi 2022 ac yn ystod y cyfnod hynny byddwn yn ymgymryd â rhaglen ymgysylltu i godi proffil y gwaith pwysig hwn a cheisio barn ehangach.
Mae’r Weinidog Cyfiawnder Cymdeithasol wedi cyhoeddi Datganiad Ysgrifenedig i lansio’r ymgynghoriad.
Mae’n bwysig ein bod yn defnyddio barn a phrofiadau pobl ledled Cymru wrth i ni wneud y gwaith hwn ac rydym yn eich gwahodd i gyfrannu!
Fel rhan o’r rhaglen Llunio Dyfodol Cymru, mae Llywodraeth Cymru wedi cyhoeddi’r cam cyntaf o gerrig milltir cenedlaethol i Gymru o dan y saith nod llesiant, cyfres wedi’i diweddaru o ddangosyddion llesiant cenedlaethol, a’r ail rifyn o Adroddiad Tueddiadau’r Dyfodol Cymru.
Mae’r rhain yn dair rhan bwysig o Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015 sy’n rhoi gwybod inni am y cynnydd rydyn ni’n ei wneud tuag at gyrraedd ein nodau llesiant; yn ein helpu i ddeall yn well unrhyw heriau y byddwn efallai’n dod ar eu traws ar y ffordd; ac yn sicrhau ein bod yn manteisio ar y cyfleoedd sydd gennym i wneud pethau’n well. Gallwch weld y cyhoeddiadau yma:
Byddwn yn defnyddio cyhoeddiad y cerrig milltir cenedlaethol, dangosyddion wedi’u diweddaru, ac Adroddiad Tueddiadau’r Dyfodol fel llwyfan i ganolbwyntio o’r newydd ar yr hyn sy’n bwysig i Gymru a lle mae angen cynnydd, ac i sicrhau ein bod wedi ein paratoi’n well i ymateb i’r heriau a manteisio ar y cyfleoedd niferus sydd o’n blaenau.
Yn ddiweddar, mewn partneriaeth ag Iechyd Cyhoeddus Cymru, Cyfoeth Naturiol Cymru, a Swyddfa Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol, cynhaliodd Llywodraeth Cymru gyfres o weithdai gyda Byrddau Gwasanaethau Cyhoeddus (BGCau) ledled Cymru ar ystyried tueddiadau’r dyfodol fel rhan o’u hasesiadau llesiant lleol. Nod y gweithdai oedd archwilio’r tueddiadau a allai fod yn ysgogi newid yn yr hirdymor a sut y gall technegau meddwl am y dyfodol helpu BGCau i werthuso beth all hynny ei olygu i’w hasesiadau llesiant.
Cefndir
Cyn cyhoeddi Adroddiad Tueddiadau’r Dyfodol 2021 ym mis Rhagfyr, roedd y gweithdai’n gyfle i atgyfnerthu pwysigrwydd ymgorffori ffordd o feddwl yn yr hirdymor wrth asesu llesiant lleol.
O dan y Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol, rhaid i BGCau gyhoeddi asesiad o gyflwr llesiant economaidd, cymdeithasol, amgylcheddol a diwylliannol yn eu hardaloedd cyn dyddiad etholiad llywodraeth leol cyffredin. Rhaid iddynt gyhoeddi eu cynlluniau llesiant o fewn blwyddyn i’r etholiadau hynny.
Rhaid i’r asesiad gynnwys rhagfynegiadau o dueddiadau tebygol yn y dyfodol a all effeithio ar lesiant yr ardal, a chyfeirio at Adroddiad Tueddiadau’r Dyfodol i sicrhau yr ystyrir anghenion hirdymor yr ardal.
Archwilio dynameg newid
Nod y gweithdai oedd darparu cyfle i BGCau drafod y tueddiadau allweddol a fydd yn cael eu cynnwys yn Adroddiad Tueddiadau’r Dyfodol, i ba raddau y gallai’r tueddiadau hyn fod yn berthnasol i’r rhanbarthau amrywiol yng Nghymru, a sut y gallent effeithio ar gynllunio ar gyfer y dyfodol.
Rhoddwyd rhestr o dueddiadau tebygol i fynychwyr y gweithdai a gofynnwyd iddynt gwblhau matrics effaith a sicrwydd yn defnyddio’r llwyfan digidol ar gyfer cydweithio, MURAL. Gall categoreiddio’r tueddiadau fel hyn helpu i nodi pa gamau nesaf, os o gwbl, sy’n ofynnol (gweler Ffigur 1). Roedd yr ymarfer hwn, a oedd yn canolbwyntio ar y dyfodol, yn gofyn i fynychwyr ystyried beth fyddai effaith pob tuedd ar eu hardal leol a meddwl am ba mor sicr ydynt am yr effaith, a pha mor bwysig y credant y bydd yn nhermau effeithio ar lesiant. Gyda chymorth swyddogion, aeth mynychwyr o’r BGCau ati i archwilio effeithiau posibl tuedd benodol lle’r oeddent yn teimlo bod yr effaith bosibl yn bwysig ond yn ansicr. Gofynnwyd cwestiynau allweddol yn ystod y gweithdy:
Beth allai canlyniad posibl y duedd hon fod?
A ydych chi’n ystyried y duedd hon yn gyfle neu’n fygythiad?
Pa gamau allwch chi eu cymryd i harneisio’r cyfle hwn neu liniaru’r bygythiad hwn?
Gyda phwy arall y mae angen ichi ymgysylltu i’ch helpu i ddeall y mater yn well neu weithredu?
Ffigur 1. Matrics effaith a sicrwydd (nid polisi Llywodraeth Cymru)
Amlinellwyd rhai egwyddorion allweddol yn ystod y gweithdy hefyd, gan gynnwys:
Croesawu a rheoli ansicrwydd
Wrth ddelio ag ansicrwydd, po fwyaf yr ydych yn meddwl am beth allai ddod o senarios gwahanol, y mwyaf o gwestiynau ac ansicrwydd yr ydych yn debygol o’u hwynebu. Mae’r dyfodol yn lle ansicr a nod meddwl am y dyfodol yw, nid dod o hyd i’r ateb ‘cywir’, ond sut mae gwneud y penderfyniadau gorau posibl drwy feddwl am yr holl bosibiliadau, a mynd at wraidd rhagdybiaethau a rhagfarnau.
Cynnwys eraill
Mae’n bwysig cynnwys pobl sydd â diddordeb yn llesiant yr ardal i ddeall effeithiau posibl tueddiadau yn well. Bydd cynnwys safbwyntiau amrywiol yn herio rhagdybiaethau sydd eisoes yn bodoli ac yn datgelu mannau dall. Dylai unrhyw un sy’n debygol o ddefnyddio allbynnau’r asesiad gyfrannu at eu datblygu os yw’n bosibl.
Symud tuag at feddwl am y dyfodol mewn modd mwy ymwybodol
Mae ‘meddwl am y dyfodol’, neu ‘gynllunio senarios’ yn rhywbeth y mae pobl yn ei wneud bob dydd – rydym yn gwneud penderfyniadau yn seiliedig ar yr hyn yr ydym yn ei ragweld o ganlyniad. Mae’n bwysig cofio nad ydym yn wylwyr goddefol; mae gennym rôl i’w chwarae wrth lunio’r dyfodol.
Y canlyniad
Helpodd y gweithdai 90 munud o hyd i ddechrau datgelu’r tueddiadau y mae angen i BGCau feddwl amdanynt a’u monitro, a’r rhai hynny sy’n bwysig i lesiant ardal ond mae eu canlyniad yn ansicr. Helpodd y gweithdai i gryfhau dealltwriaeth am dueddiadau a nodi rhai bylchau cychwynnol mewn gwybodaeth. Gwnaethant hefyd helpu mynychwyr i ystyried rhanddeiliaid eraill i’w cynnwys wrth symud ymlaen. Yn ogystal â hyn, rhoddodd y gweithdai brofiad ymarferol i fynychwyr o ymarfer yn seiliedig ar y dyfodol. Rydym yn gobeithio y bydd hyn yn gweithredu fel glasbrint ar gyfer ymarferion eraill o’r fath o fewn y BGCau.
Roedd yr ymarfer seiliedig ar y dyfodol a ddefnyddiwyd yn ystod y gweithdai wedi’i seilio ar yr offeryn ‘Driver Mapping’ sydd wedi’i gynnwys yn Futures Toolkit Llywodraeth y DU. Dim ond un o sawl offeryn gwahanol yw’r ymarfer hwn a all helpu i ymgorffori ffordd strategol o feddwl yn yr hirdymor wrth asesu llesiant lleol. Mae llawer o offerynnau seiliedig ar y dyfodol yn hyblyg, a gellir eu haddasu yn ôl yr angen. Byddem yn annog darllenwyr i archwilio rhai o’r offerynnau a’r adnoddau eraill yn seiliedig ar y dyfodol sydd ar gael:
I gyflwyno’r ymgynghoriad, rydym yn eich gwahodd i fynychu gweminar ymgynghori lle byddwn yn:
Esbonio’r rhaglen Llunio Dyfodol Cymru a’r rôl y mae cerrig milltir a dangosyddion cenedlaethol yn ei chwarae fel rhan o’r Ddeddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol.
Amlinellu’r cynigion ar gerrig milltir a dangosyddion cenedlaethol yr ydym yn ymgynghori arnynt.
Rhannu sut i gael gafael ar y wybodaeth sydd ei hangen i gymryd rhan yn yr ymgynghoriad.
Bydd y gweminar yn rhedeg ar Microsoft Teams a bydd mynychwyr cofrestredig yn derbyn eu cyfarwyddiadau ymuno drwy e-bost y diwrnod cyn y digwyddiad.
Am ragor o fanylion ac i gofrestru ewch i Tocyn Cymu:
Eleni, rydym yn gosod Cerrig Milltir Cenedlaethol i Gymru. Rydym yn gobeithio y bydd y cerrig milltir hyn yn chwarae rhan bwysig, ochr yn ochr â’r Rhaglen Lywodraethu, i gyflawni ein hymrwymiad i greu Cymru gryfach, tecach a gwyrddach. Rydym wedi bod yn gweithio gyda rhanddeiliaid i ddatblygu ein syniadau ar werthoedd drafft ar gyfer cerrig milltir cenedlaethol mewn wyth maes pwysig, a dyma’r cerrig milltir cenedlaethol y byddwn yn eu gosod yn 2021 a’r meysydd rydym yn ceisio barn arnynt yn ein hymgynghoriad presennol ar Lunio Dyfodol Cymru.
Diben yr ymgynghoriad hwn yw ceisio barn ar osod cerrig milltir cenedlaethol i Gymru a fydd yn cynorthwyo Gweinidogion i asesu cynnydd tuag at gyflawni’r saith nod llesiant a nodir yn Neddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015.
Bydd yr ymgynghoriad hefyd yn gofyn a oes angen gwneud unrhyw ddiwygiadau i’r dangosyddion cenedlaethol presennol yn sgil y profiadau a gafwyd yn ystod pandemig COVID-19.
Bydd yr ymgynghoriad yn agored o 1 Medi i 26 Hydref 2021 ac yn ystod y cyfnod hynny byddwn yn ymgymryd â rhaglen ymgysylltu i godi proffil y gwaith pwysig hwn a cheisio barn ehangach.
Mae’n bwysig ein bod yn defnyddio barn a phrofiadau pobl ledled Cymru wrth i ni wneud y gwaith hwn ac rydym yn eich gwahodd i gyfrannu!
Mae’r Weinidog Cyfiawnder Cymdeithasol wedi cyhoeddi Datganiad Ysgrifenedig i lansio’r ymgynghoriad.
Diolch ichi am roi o’ch amser i ddysgu mwy am y Cerrig Milltir Cenedlaethol a sut y byddant yn helpu Gweinidogion i fesur cynnydd a wneir ar lefel genedlaethol tuag at gyflawni’r nodau llesiant. Pwrpas y nodau hyn yw helpu i sicrhau ein bod ar lwybr cynaliadwy tuag at wneud Cymru yn wlad sy’n iachach ac yn fwy cyfartal, ffyniannus, a chydnerth, yn ogystal â bod yn wlad sy’n gyfrifol ar lefel fyd-eang, ac sydd â chymunedau cydlynus, diwylliant egnïol, ac iaith Gymraeg sy’n ffynnu.